Thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình hiện nay là bao lâu?

Trong kế toán và quản lý tài chính doanh nghiệp, thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chi phí khấu hao hàng năm, tác động trực tiếp đến lợi nhuận và nghĩa vụ thuế. Các tài sản này bao gồm quyền sử dụng đất, phần mềm máy tính, bằng sáng chế, nhãn hiệu và lợi thế thương mại, mỗi loại có thời gian khấu hao riêng theo quy định pháp luật. Vậy, thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình hiện nay là bao lâu? Đọc ngay bài viết này của Minta Legal nhé!

Định nghĩa tài sản cố định vô hình

Tài sản cố định vô hình (TSCĐ vô hình) là những tài sản không có hình thái vật chất cụ thể nhưng có giá trị kinh tế và mang lại lợi ích dài hạn cho doanh nghiệp. Đây là các quyền lợi hoặc lợi ích có thể xác định được, được doanh nghiệp sở hữu và sử dụng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Theo Thông tư 45/2013/TT-BTC, một tài sản được ghi nhận là TSCĐ vô hình khi đáp ứng các điều kiện sau:

• Có thể xác định được: Doanh nghiệp có quyền kiểm soát và khai thác lợi ích kinh tế từ tài sản đó.
• Thời gian sử dụng trên 1 năm.
• Nguyên giá từ 30 triệu đồng trở lên.

Ví dụ về TSCĐ vô hình:

• Quyền sử dụng đất có thời hạn.
• Bằng sáng chế, quyền sở hữu trí tuệ, nhãn hiệu.
• Phần mềm máy tính phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh.
• Quyền khai thác, quyền nhượng quyền thương mại.
• Lợi thế thương mại khi mua lại doanh nghiệp khác.

Khác với tài sản cố định hữu hình, TSCĐ vô hình không bị hao mòn theo cách nhìn thấy được mà suy giảm giá trị theo thời gian do các yếu tố như biến động thị trường hoặc thay đổi công nghệ. Vì vậy, việc xác định chính xác thời gian khấu hao là yếu tố quan trọng trong kế toán và quản lý tài chính doanh nghiệp, giúp phản ánh đúng giá trị tài sản và tối ưu hóa chiến lược tài chính.

Thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình là bao lâu?

Theo Điều 11 Thông tư 45/2013/TT-BTC, thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình được xác định như sau:

1. Thời gian khấu hao do doanh nghiệp tự xác định, nhưng tối đa không quá 20 năm.
2. Đối với quyền sử dụng đất có thời hạn hoặc đất thuê, thời gian khấu hao được tính theo thời gian doanh nghiệp được phép sử dụng đất.
3. Đối với quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ, quyền đối với giống cây trồng, thời gian khấu hao bằng thời hạn bảo hộ ghi trên văn bằng bảo hộ, không bao gồm thời gian gia hạn.

Ngoài ra, Điều 12 Thông tư 45/2013/TT-BTC (được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Thông tư 147/2016/TT-BTC) hướng dẫn thời gian khấu hao trong một số trường hợp đặc biệt:

• Đối với dự án đầu tư theo hình thức Xây dựng – Kinh doanh – Chuyển giao (BOT) hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC), thời gian khấu hao được xác định theo thời gian khai thác hoàn vốn của chủ đầu tư. Khấu hao tài sản cố định hình thành từ dự án được tính theo tỷ lệ tương ứng với doanh thu hàng năm, phù hợp với thời gian thu phí hoàn vốn.
• Đối với dây chuyền sản xuất phục vụ quốc phòng, an ninh, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an có quyền quyết định khung thời gian khấu hao theo quy định của Thông tư này.

Việc xác định chính xác thời gian khấu hao không chỉ giúp doanh nghiệp phản ánh đúng giá trị tài sản mà còn đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật, tối ưu hóa chiến lược tài chính.

Có mấy phương pháp trích khấu hao tài sản cố định vô hình hiện nay?

Theo Thông tư 45/2013/TT-BTC, hiện nay có ba phương pháp khấu hao tài sản cố định vô hình, bao gồm:

Phương pháp khấu hao đường thẳng (phổ biến nhất)

• Nguyên tắc: Phân bổ đều giá trị tài sản trong suốt thời gian sử dụng.
• Ưu điểm: Đơn giản, dễ áp dụng, giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí ổn định qua các năm.
• Nhược điểm: Không phản ánh chính xác mức độ sử dụng thực tế của tài sản.

=> Thường áp dụng cho: Phần mềm máy tính, bằng sáng chế, nhãn hiệu, quyền sử dụng đất có thời hạn…

Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh

• Nguyên tắc: Tài sản có mức khấu hao cao hơn trong những năm đầu và giảm dần theo thời gian.
• Ưu điểm: Phù hợp với tài sản có tốc độ hao mòn nhanh ở giai đoạn đầu.
• Nhược điểm: Tính toán phức tạp hơn so với phương pháp đường thẳng, không phù hợp với tài sản có giá trị ổn định theo thời gian.

=> Áp dụng hạn chế, thường chỉ dùng trong một số trường hợp đặc biệt đối với TSCĐ vô hình.

Phương pháp khấu hao theo sản lượng (ít phổ biến với TSCĐ vô hình)

• Nguyên tắc: Khấu hao được tính dựa trên mức độ sử dụng thực tế của tài sản.
• Ưu điểm: Phản ánh chính xác mức độ khai thác tài sản.
• Nhược điểm: Khó áp dụng cho tài sản cố định vô hình do khó xác định sản lượng sử dụng.

=> Ít được sử dụng, chỉ áp dụng trong một số trường hợp đặc thù.

Lựa chọn phương pháp khấu hao phù hợp không chỉ giúp doanh nghiệp phản ánh chính xác giá trị tài sản mà còn tối ưu hóa chiến lược tài chính và tuân thủ các quy định kế toán.

Những vấn đề cần lưu ý khi xác định thời gian khấu hao TSCĐ vô hình

Xác định thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình (TSCĐ vô hình) là một yếu tố quan trọng trong kế toán và quản lý tài chính doanh nghiệp. Việc áp dụng thời gian khấu hao hợp lý không chỉ đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, quản lý lợi nhuận hiệu quả và giảm thiểu rủi ro về thuế.

Phân Biệt Tài Sản Cố Định Vô Hình Có Thời Hạn Và Không Có Thời Hạn

TSCĐ vô hình được chia thành hai nhóm chính:

• Tài sản có thời gian sử dụng xác định: Bao gồm phần mềm máy tính, bằng sáng chế, quyền sử dụng đất có thời hạn, những tài sản này phải được khấu hao theo thời gian phù hợp.
• Tài sản có thời gian sử dụng không xác định: Chẳng hạn như nhãn hiệu nổi tiếng, lợi thế thương mại, không áp dụng khấu hao mà được đánh giá suy giảm giá trị định kỳ.

Thời Gian Khấu Hao Theo Quy Định Pháp Luật

Theo Thông tư 45/2013/TT-BTC, doanh nghiệp tự xác định thời gian khấu hao nhưng không được vượt quá 20 năm. Một số trường hợp cụ thể:

• Lợi thế thương mại: Thời gian khấu hao tối đa 10 năm.
• Phần mềm máy tính: Khung thời gian khấu hao phổ biến từ 3 – 8 năm.
• Quyền sử dụng đất có thời hạn: Khấu hao tương ứng với thời gian cấp phép sử dụng đất.

Ảnh hưởng của thời gian khấu hao đến chi phí và lợi nhuận

Thời gian khấu hao tác động trực tiếp đến báo cáo tài chính doanh nghiệp:

• Khấu hao kéo dài: Chi phí khấu hao hàng năm thấp hơn, giúp lợi nhuận doanh nghiệp cao hơn nhưng quá trình thu hồi vốn chậm.
• Khấu hao ngắn hơn: Chi phí khấu hao cao hơn mỗi năm, lợi nhuận giảm nhưng doanh nghiệp thu hồi vốn nhanh hơn.

Doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng để đưa ra quyết định phù hợp với chiến lược tài chính và kế hoạch đầu tư.

Điều chỉnh thời gian khấu hao và so sánh với chuẩn mực kế toán quốc tế

Trong một số trường hợp, doanh nghiệp có thể điều chỉnh thời gian khấu hao khi có sự thay đổi về lợi ích kinh tế của tài sản. Tuy nhiên, việc điều chỉnh này cần đảm bảo có cơ sở hợp lý và tuân thủ quy định của cơ quan thuế để tránh rủi ro pháp lý.

So với chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS 38 – Intangible Assets), có một số điểm khác biệt:

• Tài sản vô hình có thời gian sử dụng xác định phải được khấu hao theo quy định.
• Tài sản vô hình không có thời gian sử dụng xác định không bị khấu hao mà được đánh giá suy giảm giá trị theo từng kỳ kế toán.

Các doanh nghiệp có hoạt động quốc tế cần lưu ý để đảm bảo phù hợp với chuẩn mực kế toán toàn cầu.

Đồng hành cùng doanh nghiệp trong quản lý khấu hao tài sản

Việc xác định đúng thời gian khấu hao không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí mà còn đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về kế toán và thuế. Với kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực Luật và Kế toán, chúng tôi cam kết hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tư vấn và thực hiện các quy định về khấu hao tài sản.

Kết luận

Trên đây là bài viết về thời gian khấu hao tài sản cố định vô hình của Minta Legal đã biên soạn và đã thông qua đội ngũ Luật sư của chúng tôi kiểm duyệt. Hi vọng qua bài viết này sẽ hỗ trợ cho các bạn những thông tin cần thiết. Nếu đọc qua bài viết còn thắc mắc vấn đề gì hãy call/zalo cho chúng tôi để nhận tư vấn và hỗ trợ tốt nhất nhé. Trân trọng!